Zahvaljujući Udruženju građana Amanet i projektu Kraljevine Srbija i Crna Gora u ratovima 1912-1918, kao i gospodinu Đeniću, istoričaru iz Čajetine, prenosimo o ove priče našim slavnim precima.
“Zlatibor u Velikom ratu“ Milisav R. Đenić, 2006:
SRBIJA VAS OČEKUJE
Mada je kraj februara u malenom seocetu Mesonga, u južnom delu Ostrva spasa, oseća se dah mediteranskog proleća. Dan sunčan i lep, sa svih strana mami bujno zelenilo i opojni mirisi raznobojnog cveća i zrelog agruma. Raspoloženi ratnici 1. bataljona, XIX pešadijskog puka Šumadijske divizije nestrpljivo stoje u stroju, nešto se čeka. Najedared šapatom se pronese glas da stižu nove puške. Naša vojska bila je naoružana brzometnim puškama sa pet metaka, ali zbog stalne upotrebe u višegodišnjim ratovima gotovo da više nisu bile upotrebljive.
Vrhovna komnda je odlučila da se povuku i zamene francuskim puškama sa tri metka. Zamena starih pušaka izazivala je dirljive emocije kod pojedinih ratnika.
Komandant bataljona, potpukovnik Vojislav Bumbaširević, naredio je da se ispred stroja iznesu sanduci sa francuskim puškama.
Kraćim govorom obratio se vojnicima: “Dobro znate koliko vam je slave donela ova puška! Po njoj vas je upoznao čitav svet. Uzdigla vas visoko i donela besmrtnu slavu…” Zatim je uzeo u ruke francusku pušku i dajući je prvom vojniku rekao: “Daj, junače, tu srpsku pušku koja je sve neprijatelje potukla, a evo ti puška kojom ćeš osloboditi svoju otadžbinu, svoje mile i drage i sve koje neprijatelj porobi. Junaci, sa srećom i novim oružjem, napred u porobljenu otadžbinu. U Srbiju moramo ući, pa makar stigao samo jedan vojnik”!
Ratnici su se teška srca rastajali sa starim oružjem, sećajući se koliko im je puta život spasila, koliko sjajnih pobeda izvojevala, koliko godina su drugovali. Mnogi su je ljubili, prislanjali na grudi i spuštali na gomilu, ne uspevajući da zadrže suze.
Pešadijski pukovnik u penziji Vojislav Bumbaširević rođen je 30. marta 1874. godine u selu Mačkatu. Pošto mu je škola bila u neposrednoj blizini kuće, otac Savo ga šalje da stekne osnovno obrazovanje, a potom tri razreda realke u Užicu. U vremenu od 1891-1893. godine završava Pešadijsku podoficirsku školu i stiče čin podnarednika. Inteligentan i veoma ambiciozan mladić brzo napreduje i stiče činove. Za pešadijskog potporučnika proizveden je 1901, poručnika 1905, kapetana II klase 1909 kapetana I klase 1912, čin majora dobio je 1913, potpukovnika 1916. i pukovnika 1923. godine
U vremenu do početka ratova, kao vodnik i komandir čete, Vojislav se nalazio u službi XII pešadijskog puka Car Lazar, XI pešadijskog puka Karađorđe, VII pešadijskog puka Kralj Petar i VI pešadijskog puka Prestolonaslednik Aleksandar. U ratovima 1912-1918. godine bio je komandir čete i komandant bataljona u XIV pešadijskom puku, XIX pešadijskom puku i X pešadijskom puku. Od 1922-1937. godine, kada je penzionisan, obavljao je dužnosti komandanta Pančevačkog vojnog okruga, Sremsko-mitrovačkog vojnog okruga, Prizrenskog vojnog okruga, Varaždinskog vojnog okruga i Karlovačkog vojnog okruga.
Kao izuzetno hrabar ratnik, sposoban komandant i obrazovan čovek, koji je govorio francuski i nemački jezik, pukovnik Vojislav Bumbaširević je zaslužno mnoštvo srpskih i stranih odlikovanja. Na njegovim grudima zasijale su:
Karađorđeva zvezda sa mačevima IV reda (FAO 135.893).
Zlatna medalja za hrabrost Miloš Obilić.
Spomenica za rat sa Turcima 1912.
Spomenica za rat sa Bugarima 1913.
Orden Belog orla IV reda (1923.)
Orden Belog orla IV reda (1929.)
Orden Belog orla IV reda (1936.)
Orden Belog orla V reda
Spomenica Kralja Petra I
Medalja za vojničke vrline
Orden jugoslovenske krune V reda
Orden jugoslovenske krune III reda
Orden Svetog Save III reda
Orden Svetog Save V reda
Albanska spomenica
Ruski Orden Svetog Stanislava III reda sa mačevima
Francuski Ratni krst sa palmom
Italijanska Srebrna medalja
Tokom ratova, pukovnik Bumbaširević je 21. oktobra 1915. godine na položaju Svinjarevo kod Požarevca ranjen u ruku, a 15. avgusta 1918. godine na položaju Glogot-Glivica, pri proboju Solunskog froita, kuršumi su pogodili leđa i vrat što je izazivalo jake bolove pri svakoj promeni vremena. U službenom kartonu nalazi se neobičan podatak kad je u pitanju pukovnikovo zdravstveno stanje. U periodu od 1916-1931. godine bolovao je čak dvanaest puta od malarije. Zbog ove bolesti retko koje godine nije odlazio na bolovanja, koja su trajala od 15 dana, pa čak do četiri meseca.
Vojislav se 1909. godine oženio Darinkom Mihailović iz Kragujevca, sa kojom je imao sinove Vojislava i Živorada i kćer Radmilu. U penziju je otišao dok se nalazio na službi u Karlovcu.
