Zahvaljujući Udruženju građana Amanet i projektu Kraljevine Srbija i Crna Gora u ratovima 1912-1918, kao i gospodinu Đeniću, istoričaru iz Čajetine, prenosimo o ove priče našim slavnim precima.
“Zlatibor u Velikom ratu“ Milisav R. Đenić, 2006:
SERDAREV POTOMAK
Sjajne ratne podvige, uspešne komitske akcije i vojnu disciplinu, prekidale su razne neprijatne situacije, afera, sudski proces, robijanje, pomilovanje, rehabilitacija i ponovno aktivirinje, jednom rečju oficirska karijera Janićija Mićića bila je ispunjena neočekivanim postupcima i nepredvidivim obrtima.
Potomak čuvenog rujanskog serdara, pešadijski potpukovnik Janićije Mićić rođen je 13. avgusta 1874. godine u Rožanstvu, u porodici ugostitelja Pauna i Jelice. Šest razreda osnovne škole pohađao je u Prokuplju, a tri razreda gimnazije u Beogradu i Nišu. Srpsku pešadijsku podoficirsku školu završio je 1892. godine u Beogradu i odmah dobio čin podnarednika. Za narednika je proizveden 1898, potporučnika 1900, poručnika 1904. godine, ali dalje napredovanje u službi zaustavili su neprijatni događaji u godinama koje su dolazile.
Kao aktivan oficir, u periodu od februara 1900. do jula 1906. godine, u činu vodnika i ađutanta nalazio se u službi XII puka, XI puka Karađorđe, u štabu XIX puka i IX Braničevskoj pukovskoj okružnoj komandi. U martu 1905. godine prešao je srpsko-tursku granicu kod Vranja i učestvovao u četničkim akcijama na turskoj teritoriji u kumanovskoj i krivopalanačkoj kazi. Nalazio se u gorskom štabu i komandovao istim u borbi na Čelopeku 1905. godine. U ovu četničku akciju stupio je kao aktivni poručnik-ađutant XIX pešadijskog puka u Kragujevcu.
U proleće 1906. godine u Kragujevcu se zbio značajan događaj. Nezadovoljna grupa oficira kragujevačkog garnizona pripremala je podoficirsku kontrazaveru protiv tadašnjeg režima. Povod je zapravo bio strog odnos komandanta Šumadijske divizijske oblasti pukovnika Stepe Stepanovića, a pravi razlog je nezadovoljstvo svojim statusom u odnosu na zaverenike iz 1903. godine, koji u Beogradu drže stvarnu vlast u svojim rukama, ponašaju se kao svemoćan faktor i uništavaju svaki autoritet državne uprave. Beograd su monopolisali isključivo za sebe i svoje pristalice, dekorišu se, unapređuju i bogate, ostale šalju po unutrašnjosti. Zavera je bila planirana za 1. maj 1906. godine kako bi se iskoristile radničke proslave da se zauzmu svi vitalni objekti u gradu, ali je zavera 30. aprila otkrivena.
Iste večeri uhapšeno je 27 podoficira i četiri oficira, među kojima i poručnik Janićije Mićić. Veliki vojni sud u Beogradu optužio ih je za veleizdaju i 9. februara 1907. godine izrekao dugogodišnje robije. Janićije Mićić je osuđen na šest godina. Kragujevačka kontrazavera duboko je potresla Stepu Stepanovića, koji piše: “Ja sam u životu imao mnogo teških stvari, gutao sam i nepravdu i nepriznanje, vređali su me i omalovažavali, ali me ni jedna stvar nije toliko dirnula kao ta. Žao mi je onih jadnih mladih ljudi, zavedenih od nesavesnih ili egzaltiranih špekulanata, jer im je uništena karijera u vojsci, gde bi možda bili od velike koristi i za narod i za otadžbinu”.
U februaru 1909. godine Janićije Mićić je pomilovan, ostatak kazne mu je oprošten, ali u vojnu službu nije vraćen. Počeo se baviti trgovinom, osnovao je Drvarsko-građarsku radnju, koja je radila sve do 1920. godine. U Prvom balkanskom ratu nije učestvovao, 29. novembra 1912. godine vratili su mu čin rezervnog poručnika i uputili na položaj. Prvog januara 1913. godine javio se u dopunski bataljon V prekobrojnog puka u Novom Pazaru, gde je ostao do kraja rata kao komandir čete.
U Prvi svetski rat otišao je kao komandir čete u V prekobrojnom puku u kome se borio sve do dolaska na Krf, a tu je prekomandovan u XXIV pešadijski puk gde je obavljao istu dužnost. Prošavši kroz najteže borbe Solunskog fronta, ova jedinica je pretrpela tako velike gubitke da je decembra 1917. godine rasformirana, istu sudbinu doživeo je i XXIII pešadijski puk u kome je Janićije kao komandir čete proveo tačno godinu dana. Od tada, pa do kraja rata, vodi četu u XXI pešadijskom puku. Za iskazane zasluge u ratu, 1920. godine vraćen je u aktivnu vojnu službu, a 1924. godine preveden u čin potpukovnika. U novembru 1921. godine raspoređen je na dužnost u ađutantski odsek Ministarstva vojske i mornarice, a u sledećoj godini je komandir Zanatlijske čete vojne odeće, odakle je otišao u penziju.
Janićije Mićić je tokom rata sa posebnim žarom iskazao svoju hrabrost i odlično rukovođenje svojom jedinicom, jednostavno želeo je da se otadžbini i svom narodu oduži za oproštene greške počinjene u mladosti. Prvi put je ranjen 28. novembra 1914. godine, pri prelazu reke kod sela Stepojevca, metak je prošao kroz levu stranu grudi pored samog srca. U desnu nogu više kolena ranjen je 22. septembra 1916. godine, na položaju pred selom Kenalom, a treći put 29. novembra 1916. godine na položaju 1050, pred selom Porlovan, kada ga je parče artiljerijske granate pogodilo u desni kuk.
Za hrabro držanje i uspešno komandovanje tokom rata, Janićiju Mićiću pripala su sledeća odlikovanja:
Orden Karađorđeve zvezde sa mačevima III reda (FAO 35.899)
Orden Karađorđeve zvezde sa mačevima IV reda (FAO 9.885)
Zlatna medalja za revnosnu službu
Orden belog orla IV reda
Orden Belog orla V reda
Albanska spomenica
Francuski Orden Legije časti V reda
Dok se nalazio na službi u Kragujevcu, Janićije se oženio Bosankom Gligorijević. U tom braku rodile su se tri kćerke: Dušanka, Desanka i Radmila. Živeli su u sopstvenoj kući u Beogradu, mada je za zasluge u ratu dobio nešto zemlje u selu Putinci u Vojvodini.
Dvostruki vitez Janićije Mićić umro je 17. aprila 1949. godine i sahranjen na Novom beogradskom groblju.
