Prva fotografija je snimljena u današnjem dvorištu novosagrađenog manastira-crkve “Rujan”, spomenik monahu Teodosiju, koji štampa prvu srpsku knjigu “Rujansko jevanđelje”. Spomenik je postavljen zahvaljujući angažovanjem nekadašnjeg direktora “Službenog glasnika”, Slobodana Gavrilovića, koji s puno pijateta lično isprati “Monaha Teodosija”, da večito štampa pokraj novog manastira.
Druga fotografija je novosagrađenog manastira “Rujan”, a na trećoj je poznata esnafska česma sa delom stuba, koji je nekada davno bio na srednovekovnom manastiru “Ruj”, pre toga na rimskom hramu blizu današnje Bioske. Na četvrtoj su stubovi koji su nekada bili na ulazu užičke Prve osnovne škole, takođe sa pomenutog hrama i manastira. Ako ste u Užicu, manastir nije daleko, otiđite i pogledajte taj spomenik srpskoj pismenosti.
O Rujanskom jevanđelju podaci SPC kažu: “Jedini potpuni sačuvan primerak se nalazi u Nacionalnoj biblioteci u Pragu, u sastavu Šafarikove zbirke, i ima ukupno 300 listova. Drugi, delimično oštećen primerak, sa 296 listova, čuva se u Ruskoj nacionalnoj biblioteci u Sankt Peterburgu. Narodna biblioteka Srbije je posedovala jedan primerak, ali je on uništen u bombardovanju Beograda, 1941. godine. Samo jedan odlomak, od 92 lista, čuva se u muzeju Srpske akademije nauka i umetnosti. rujanski minej. Manastir je obnovljen u periodu od 2004-2006. godine, trudom blaženopočivšeg episkopa žičkog Hrizostoma, kada je osveštan i naseljen monasima. Kao i prvobitni hram i novi je posvećen Svetom Georgiju i obložen crvenim kamenom, koji podseća na ruj, biljku crvene boje. Hram je zidan u stilu bazilike.”
Stari inžinjer Božidar Dimitrijević otpi gutljaj slavskog Zrnjevića vina i nastavi da pripoveda: – Jedan od najpoznatijih manastira iz užičkog kraja je bio manastir Rujnski, kulturni centar župe istoga naziva, koji se nalazio u selu Vrutci, umalo pored Đetinje, crkvina blizu nekadašnje pruge uskoga koloseka, koja je tamo prolazila. Nekada, kada nije bilo jezera, i kada se išlo od železničke stanice “Vrutci”, prema Biosci, nekoliko stotina metara od stanične zgrade, do kasnih pedesetih, poznavali su se obrisi zdanja manastira Rujno. Manastir je bio posvećen svetome velekomučeniku Georgiju, čuven po tome što se u njemu nalazila prva srpska štamparija. U njoj su štampane knjige još 1529 godine. Od svih knjiga sačuvano je jedno jevanđelje iz 1537 godine. U njegovom pogovoru piše: da se manastir zove Rujno, „da je pod okriljem planine Glogoljut se Ponikvi, na reci glogoljut se Beoska, na selu glogoljut se Vrutci.”
O tome Stojan Obradović u “Opisanju okružja užičkog”, kada govori o manastiru Rujno, piše: “On leži u selu Vrutcima, pri reci Đetinji, nedaleko od sela Bioske, kojim se imenom onda i reka Đetinja zvala”.
Manastir je raspolagao velikim imanjem i imao velike prihode od stočarstva, poljoprivrede ali i od banje na Đetinji, koja je bila u neposrednoj blizini manastira. Danas je poznajemo kao Bioštansku banju. Turci su porušili manastir i uništili štampariju. Kako su to i zašto uradili, o tome nema zapisa. Izgleda da je ostao jedan jedini trag, osim jevanđelja, ovog manastira, a to su ti delovi nekad velikih lepih stubova kamenih, koje su samo Rimljani znali da izaberu za svoja svetilišta i značajne građevine. Bili su na njihovom hramu koji je bio u blizini Bioske. Preneseni su sa srušenog hrama, kada je građen srednjovekovni manastir “Ruj”. Kada su Turci srušili manastir neki stubovi su prenešeni u medresu (škola) tursku u Užicu, kako opomenu akademik g. Ljuba Stojanović: – “Ali oni su propali kad je medresa porušena”. Potvrđuje to i Dragiša Lapčević. Ipak ostao je taj mali pomenuti njihov deo na ulazu Prve užičke škole i na užičkoj česmi pekarkog esnafa. Kada je srušen prastari manastir i nestao, tačno se ne zna. Zna se da su monasi prebegli u manastir Raču.
Ne zna se ni poreklo imena manastira. Uglavnom, zvao se kao čitavo jedno područje današnjeg Zlatiborskog kraja, “Rujanski”.
Crkvene Knjige koje su se u njemu štampale kaluđeri su štampali slovima koja su pravili od drveta. Samo mesto na kome je manastir sagrađen moralo je biti dalje od turskih očiju. Okolo su bile ogromne šume, a puteva skoro da nije ni bilo. Pošto je vršio kulturni uticaj, a Turcima se to nije sviđalo, najverovtnije zato su odlučili da ga sruše.
Do polovine 19 veka, na mestu gde se nalazio manastir, stajali su stubovi od crvenkastoga kamena, po svemu sudeći doneti sa građevine iz rimskog doba, podaci kažu iz okoline Bioske, iskorišćeni za gradnju manastira. Kad su ih Turci preneneli u Užice, neki su stajali u jednoj prelepoj turskoj bašti u Jazovima. Zatim na praznom prostoru ispred osnovne škole na Donjoj čaršiji (Prva osnovna škola). Oni su su jedno vreme držali nadstrešicu na školskim glavnim ulaznim vratima. Kasnije, kada je škola adaptirana, kada joj je dozidan sprat, deo jednog stuba je uzidan na školskom ulazu, a drugi u kući užičkog profesora Konstantina Petrovića. Deo onoga stuba koji je uzidan na školskom ulazu i danas je deo česme na Rakijskom pijacu. Godine 2005. onaj stub iz kuće Užičanina Konstantina Petrovića, posle svog milenijumskog putovanja, donešen je na gradilište novog manastira i danas je njegov deo. Tu, nedaleko od mesta gde je bio stari manastir, a koje sada prekriva voda jezera koga čini Đetinja.
