Do pre dvadeset godina, 24. septembar obeležavao se kao Dan grada Užica, Dan prvog oslobođenja Užica u Drugom svetskom ratu i Dan rađanja Užičke Republike. Na Partizanskom groblju na Dovarju na ovaj dan se i danas polažu venci borcima ovog kraja izginulim u Drugom svetskom ratu. Posmrtni ostaci 230 boraca ovog kraja učesnika Narodnooslobodilačkog rata, od kojih je imenom i prezimenom poznato 176 osoba.
Gradonačelnik Užica Tihomir Petković je rekao 24. septembra 2019. Ggodine: “Obaveza je da pamtimo to što su se suprotstavili daleko nadmoćnijem neprijatelju i izabrali put dostojanstvenog otpora i borbe protiv onih koji su okupirali naš grad i našu zemlju, dali su nam i pravo da budemo ponosni na njihova dela. Časno su nosili teret koji im je život nametnuo i nisu stajali po strani i čekali da sve prođe. Ponosni smo na njihov heroizam i nepokolebljivost u borbi za slobodu. Najmanje što možemo je da se poklonimo njihovoj hrabrosti i velikoj žrtvi”.
Našao sam zanimljivu fotografiju sa prve proslave Oslobođenja Užica 24. Septembra 1946. godine koja se odigrala na “Žitnom pijacu” u to vreme nazvanom “Trg oslobođnja”. Za tu priliku nekadašnja esnafska česma ona koja se danas nalazi na Slanuši je uzidana u govornicu na koja je obložena ćilimima, na nju je je postvljeno ozvučenje Titova i Staljinova slika, na govornici koji su se smenjivali su veličali SSSR Ii Staljina. Raskol Tito – Staljin bio je politički i ideološki raskol između jugoslavenskih komunista i ostatka komunističkog lagera predvođenog Sovjetskim Savezom. Trajao je od 1948. godine do 1955., ali je i posle toga nepovratno odredio ulogu Jugoslavije sve do kraja Hladnog rata.
Na Drugoj fotografiji je Žitni pijac sa tom neobičnom zidanom govornicom pre početka izgradnje Trga partizana 1958. godine.
